Τι συμβαίνει όταν μια χώρα στηρίζει την ανάπτυξή της σε καφετέριες και ταβέρνες; Η απάντηση βρίσκεται στη νέα μελέτη του Ελληνικού Παρατηρητηρίου του London School of Economics που αποκαλύπτει μια άβολη αλήθεια: η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε «οικονομία καφενείου».
Η Μεγάλη Μετάλλαξη της Ελληνικής Οικονομίας
Οι ερευνητές Μιχάλης Νικηφόρος, Βλάσης Μίσσος, Χρήστος Πέρρος και Νικόλαος Ροδουσάκης εξετάζουν πώς ο κλάδος Καταλυμάτων και Υπηρεσιών Εστίασης (AFSA) έχει γίνει ο μεγαλύτερος εργοδότης στην ελληνική οικονομία. Αυτό που φαίνεται σαν επιτυχία στην πραγματικότητα κρύβει μια παγίδα: η παραγωγικότητα της εργασίας έπεσε κατά 16% μεταξύ 2009-2024, ενώ οι πραγματικοί μισθοί κατέρρευσαν κατά 26-35%.
Το Παράδοξο των Υπερεκπαιδευμένων Σερβιτόρων
Στον τουριστικό κλάδος εργάζονται πλέον πτυχιούχοι πανεπιστημίων σε θέσεις κάτω από τα προσόντα τους. Η Eurostat επιβεβαιώνει ότι η Ελλάδα έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά «υπερειδικευμένων» νέων αποφοίτων στην Ευρώπη, με πάνω από 86% να εργάζονται σε θέσεις κάτω από τα προσόντα τους. Είναι αυτή η «ανταγωνιστικότητα» που υποσχέθηκαν τα μνημόνια;
Η Διπλή Όψη του Νομίσματος
Η μελέτη αναγνωρίζει ότι ο τουρισμός βοήθησε στη βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες. Ωστόσο, η υπερεξάρτηση από χαμηλής παραγωγικότητας υπηρεσίες δημιουργεί σοβαρές δομικές αδυναμίες: στεγαστική κρίση από τα Airbnb, περιβαλλοντική υποβάθμιση και εξάρτηση από εξωτερική ζήτηση.
Οι ερευνητές προειδοποιούν ότι χωρίς στρατηγική προώθηση υψηλής παραγωγικότητας τομέων, η «οικονομία καφενείου» κινδυνεύει να γίνει μόνιμη κατάσταση στασιμότητας.