Αγώνας χωρίς ισοπαλία, η ακρίβεια αφήνει πίσω τον μισθό.

Κάθε φορά που ανακοινώνεται αύξηση του κατώτατου μισθού ή άλλες μισθολογικές αναπροσαρμογές, τα πρωτοσέλιδα γεμίζουν με αισιόδοξα μηνύματα. Όμως για τον μέσο εργαζόμενο η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική σε σχέση με αυτό που παρουσιάζουν. Η πεποίθηση ότι η αύξηση του μισθού σηματοδοτεί καλύτερες οικονομικές συνθήκες είναι λανθασμένη, αυτό διότι είναι ένα μετρό αντιπερισπασμού στην προσπάθεια να καλυφθεί το αυξανόμενο κόστος ζωής.

Η αύξηση καλύπτει την ακρίβεια, όχι την ποιότητα ζωής.

Η αισιοδοξία που αποκτά ο άνθρωπος μετά την ανακοίνωση για την αύξηση μισθών δεν κρατάει πολύ αν ο ίδιος δεν εθελοτυφλήσει σχετικά με το γεγονός. Τον Απρίλιο του 2025 ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε κατά 6,4% (από 830€ σε 880€) εκ πρώτης όψης φαίνεται θετικό. Παράλληλα ο πληθωρισμός κινήθηκε περίπου στο 2,8% κάτι το οποίο μας εντυπωσιάζει διότι παρατηρείτε ότι η αύξηση ξεπερνά τον πληθωρισμό άρα θα υπήρχε βελτίωση. Το κρίσιμο είναι ότι ο πληθωρισμός ως μέσος όρος δεν αποτυπώνει τις επιμέρους αυξήσεις που επηρεάζουν τη καθημερινότητα. Ειδικότερα η ενέργεια (ρεύμα, φυσικό αέριο) αυξήθηκε κατά 10%-15% τον τελευταίο χρόνο, το κόστος των τροφίμων ανέβηκε κατά 6%-8%, τα ενοίκια αυξήθηκαν κατά πάνω από 9% σε μεγάλες πόλεις όπως η Αθήνα.

Συνεπώς, ευκολά κάποιος μπορεί αντιληφθεί ότι οι παραπάνω αυξήσεις αφορούν το μεγαλύτερο μέρος ενός νοικοκυριού, οπότε η αύξηση δεν βελτιώνει την ποιότητα ζωής αντιθέτως βοηθάει να μειωθεί ένα ποσοστό από την αύξηση των τιμών τον προϊόντων.

Οι φόροι και οι εισφορές περιορίζουν το καθαρό όφελος.

Κατά την αύξηση του μικτού μισθού, το ποσό που εν τέλη «βλέπει» ο εργαζόμενος στην τσέπη του είναι ο καθαρός μισθός ο οποίος δεν αυξάνεται ανάλογα. Αυτό συμβαίνει πολύ παράγοντες επεμβαίνουν. Πιο συγκεκριμένα η αύξηση μπορεί να τον ανεβάσει σε υψηλότερη φορολογική κλίμακα, αρά το ποσοστό φόρου που θα πληρώσει αυξάνεται. Επιπλέων οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται με βάση τον μικτού μισθού και αυξάνονται με τον νέο ποσό κάτι το οποίο πάλι αυξάνει τα έξοδα του. Αυτές είναι λίγες από τις πολλές αίτιες οπού εμποδίζουν την εμφάνιση την αύξησης στην τσέπη του εργαζομένου.

Επειδή τα παραδείγματα βοηθούν στην καλύτερη κατανόηση των λεγομένου, ας υποθέσουμε ότι ένας εργαζόμενος είχε μικτό μισθό 1.000€ και παίρνει αύξηση 100€, δηλαδή πλέον 1.100€ μικτά. Από αυτά τα λεφτά το 16% πηγαίνει σε ασφαλιστικές εισφορές, ότι περισσέψει μετρά φορολογείτε. Με τον παλιό μισθό, ο καθαρός του ήταν γύρω στα 790€. Με την αύξηση, ο καθαρός μισθός ανεβαίνει στα περίπου 856€. Δηλαδή, η αύξηση των 100€ μεταφράζεται σε μόλις 66€ καθαρά, λόγω της αυξημένης φορολογίας και των εισφορών. Παρατηρείτε λοιπόν ότι πάρα την αύξηση το καθαρό όφελος παραμένει σημαντικά μικρότερο κάτι που συχνά δεν καλύπτει ούτε την πραγματική αύξηση του κόστους ζωής

Το ελληνικό κόστος στέγασης «τρώει» τις αυξήσεις

Κοινό «μυστικό» είναι ότι τα ενοίκια στις μεγάλες πόλεις έχουν αυξηθεί. Συμφώνα με τα τελευταία στοιχεία του Δεκέμβριου του 2024 η μέση τιμή ενοικίου για ένα δυάρι είναι περίπου στα 550-600 ευρώ τον μηνά, σε σχέση με το προηγούμενο έτος παρουσιάζεται αυξηση 10%. Πρακτικά τι σημάνουν όλα αυτά; Αν κάποιος πάρει μια αύξηση 50€-80€ το πραγματικό όφελος εξαφανίζεται με την ραγδαία αύξηση των ενοικίων (δεν μιλάμε για την παράλληλη αύξηση των τιμών σε ποικίλους τομείς, εκεί μπορεί κάποιος να πηγαίνει και «μείον»).

Πληθωρισμός τρόπου ζωής «Lifestyle inflation» στην ελληνική πραγματικότητα

Όταν κάποιος παίρνει αύξηση, νιώθει ότι δικαιούται να βελτιώσει κάποιες πτυχές της ζωής του, όπως να βγαίνει πιο συχνά έξω, να αγοράζει πιο ακριβά προϊόντα ή να αναβαθμίζει τεχνολογικές συσκευές. Αυτές οι συμπεριφορές, όμως, συχνά εξανεμίζουν το ελάχιστο «πλεόνασμα» που δημιουργήθηκε με την αύξηση.

Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες κατανάλωσης νοικοκυριών στην Ελλάδα, πάνω από το 60% των εργαζομένων δηλώνει ότι αυξάνει τις δαπάνες τους σε «μη βασικά» είδη (όπως εστιατόρια, διασκέδαση, gadgets) όταν παίρνει αύξηση μισθού. Ωστόσο, το υπόλοιπο κόστος ζωής, όπως στέγαση και ενέργεια, συνεχίζει να πιέζει τον οικογενειακό προϋπολογισμό.

Η ακρίβεια δεν υποχωρεί

Οι αυξήσεις μισθών στην Ελλάδα σήμερα μοιάζουν περισσότερο με έναν λειψό μηχανισμό αντιστάθμισης παρά με πραγματική βελτίωση της ζωής. Τα δήθεν επιπλέων λεφτά που «έρχονται» στην τσέπη του εργαζομένου απορροφουνται από την αύξηση των βασικών εξόδων. Το ερώτημα που μένει είναι αν αυτή η κατάσταση μπορεί να αλλάξει, ή αν απλώς θα συνεχίσουμε να τρέχουμε σε έναν αγώνα δρόμου όπου οι μισθοί ποτέ δεν προλαβαίνουν την ακρίβεια.